Diabetes

Waarom de ene persoon wel last krijgt van diabetes mellitus en de andere persoon niet is helaas nog steeds niet helemaal duidelijk. Hier wordt nog steeds veel onderzoek naar gedaan. Ook is niet bekend waarom het lichaam geen insuline aanmaakt. Wel weten inmiddels dat een aantal factoren, zoals erfelijkheid en levensstijl, een mogelijke rol spelen in de oorzaak van diabetes. Hieronder leggen we beide factoren uit.

Erfelijke factoren spelen een belangrijke rol in het ontstaan van diabetes mellitus. De aandoening kan namelijk familiair worden overgeërfd. Dit betekent dat wanneer er familieleden zijn met diabetes mellitus, de kans groter is dat jij de ziekte ook ontwikkelt.

Echter, is het wel belangrijk om te onthouden dat dit niet met zekerheid zegt dat jij de aandoening daadwerkelijk ontwikkeld. Het geeft alleen aan dat je een verhoogde kans hebt op het ontwikkelen van diabetes mellitus dan mensen zonder deze genetische aanleg. Specifieke genen die verband houden met diabetes kunnen invloed hebben op de werking van insuline of de productie ervan beïnvloeden.

Daarnaast spelen ook factoren een rol waar je minder invloed op hebt, waaronder je leeftijd. Zo neemt het risico op diabetes mellitus toe naarmate je ouder wordt. Hetzelfde geldt voor bepaalde etnische groepen. Wanneer je een Afrikaanse, Latijns-Amerikaanse of Aziatische afkomst hebt, heb je een grotere kans op het ontwikkelen van diabetes mellitus.

Onderliggende gezondheidsproblemen
Verder kunnen ook onderliggende gezondheidsproblemen de kans op diabetes mellitus vergroten. Bekende voorbeelden van onderliggende fysieke problemen, zijn: een hoge bloeddruk en een ongezond cholesterolgehalte.

Ook levensstijlfactoren spelen ook een belangrijke rol in het ontstaan van diabetes mellitus. Dit is vooral het geval bij diabetes type 2. Overgewicht zet bijvoorbeeld extra druk op het lichaam, waardoor het moeilijker wordt voor je cellen om insuline goed te gebruiken. Dit kan leiden tot insulineresistentie, een oorzaak van diabetes type 2. Een gezond gewicht is daarom belangrijk. 

Ook een het regelmatig consumeren van voedingsmiddelen met veel toegevoegde suikers, geraffineerde koolhydraten en verzadigde vetten kan het risico op diabetes verhogen. 

In de dunne darm worden koolhydraten afgebroken tot glucose en vervolgens opgenomen in de bloedbaan. Deze voedingsmiddelen zorgen dus voor een hoge bloedsuiker en kunnen de insulinegevoeligheid van de cellen verminderen.

Hetzelfde geldt voor een gebrek aan beweging. Wanneer je weinig beweegt, vermindert dit de gevoeligheid voor insuline, waardoor je lichaam de bloedsuiker minder goed kan reguleren.

Hoe herken je diabetes: heb ik diabetes?

Het herkennen van diabetes is essentieel om tijdig actie te ondernemen en de juiste behandeling te krijgen. Hoewel de symptomen kunnen variëren, zijn er enkele veelvoorkomende symptomen waar je op kunt letten. Hieronder vind je de meest voorkomende symptomen waaraan je diabetes mellitus kunt herkennen.

Onverklaarbaar gewichtsverlies kan een symptoom zijn van diabetes. Diabetes is een aandoening waarbij het lichaam problemen heeft met het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Gewichtsverlies kan voorkomen bij diabetes vanwege verschillende redenen.

Bij diabetes type 1 produceert het lichaam geen insuline, terwijl bij diabetes type 2 het lichaam niet goed reageert op insuline. Insuline is nodig om glucose vanuit het bloed naar de cellen te transporteren, waar het als energie wordt gebruikt. Als er onvoldoende insuline aanwezig is, kan het lichaam glucose niet goed verwerken. Als gevolg hiervan begint het lichaam vet en spierweefsel af te breken om energie te verkrijgen, wat leidt tot gewichtsverlies.

Ook kan bij diabetes de stofwisseling versneld zijn, vooral wanneer de bloedsuikerspiegel niet goed onder controle is. Een verhoogde stofwisseling kan leiden tot een verhoogd energieverbruik en zo tot gewichtsverlies.

Als laatste zorgt ook het vaker naar de wc moeten gaan, voor gewichtsverlies. Hoge bloedsuikerspiegels kunnen leiden tot overmatig plassen. Hierdoor verliest je lichaam meer vocht en neemt je lichaamsgewicht automatisch af.

Overmatige dorst en vaak moeten plassen kunnen tekenen zijn van diabetes. Dit komt doordat hoge bloedsuikerspiegels leiden tot meer urineproductie. Bij hoge bloedsuikerspiegels probeert het lichaam de extra suiker via de urine kwijt te raken, waardoor er meer urine wordt geproduceerd.

Hierdoor kun je meer dorst krijgen, omdat je lichaam probeert het vochtverlies te compenseren door meer te drinken. Daarnaast kan frequent urineren optreden omdat de nieren meer urine produceren om de overtollige suiker uit het lichaam te verwijderen. Dit kan ervoor zorgen dat je vaker naar het toilet moet dan normaal.

Het is belangrijk om te weten dat overmatige dorst en vaak moeten plassen niet alleen veroorzaakt worden door diabetes, maar ook andere oorzaken kunnen hebben. Als je deze symptomen ervaart, is het verstandig om een arts te raadplegen voor een juiste diagnose en verdere evaluatie.

Ook vermoeidheid komt vaak voor bij diabetes mellitus. Er zijn verschillende redenen waarom mensen met diabetes zich moe kunnen voelen. De bloedsuikerspiegel speelt hier een belangrijke rol in en dan met name bloedsuikerschommelingen. Als de bloedsuikerspiegel te hoog of te laag is, kan dit vermoeidheid veroorzaken.

Hoge bloedsuikerspiegels maken het lichaam moeilijker om glucose te gebruiken als energiebron, waardoor je je moe en futloos kunt voelen. Maar ook een lage bloedsuikerspiegels kan de energievoorziening van het lichaam verstoren. Wat zich ook uit in vermoeidheid.

Bovendien is het vaak zo dat mensen met diabetes type 1 en 2 slaapproblemen ervaren. Bekende voorbeelden van slaapproblemen bij diabetes zijn: slaapapneu, nachtelijke lage bloedsuikerspiegels en/of vaak 's nachts moeten plassen. Deze slaapproblemen kunnen leiden tot vermoeidheid gedurende de dag.

Verder is het zo dat diabetes uiteindelijk kan leiden tot andere lichamelijke complicaties. Met als bekende voorbeeld een zenuwbeschadiging (neuropathie) en problemen met de bloedvaten. Deze complicaties kunnen bijdragen aan vermoeidheid. Verder kan de omgang met diabetes op zichzelf ook veel stress en emoties met zich meebrengen. Wat ook vermoeidheid kan veroorzaken.

Mensen met diabetes krijgen ook vaak sneller trek. Dit is met name het geval bij diabetes type 1. Bij diabetes type 1 produceert het lichaam het hormoon insuline namelijk niet meer. En voldoende insuline aanmaken is cruciaal. Wanneer de cellen namelijk onvoldoende insuline produceren, kan glucose niet goed in de cellen worden opgenomen. Hierdoor kunnen de cellen een tekort aan energie ervaren. Wat kan leiden tot een verhoogd hongergevoel.

Bovendien is het zo dat cellen van het lichaam niet voldoende energie krijgen, wanneer de bloedsuikerspiegel stijgt. Het lichaam kan reageren door een signaal van honger naar de hersenen te sturen, in een poging om meer glucose binnen te krijgen en zo de energiebalans te herstellen.

Wel is het belangrijk op te merken dat het hongergevoel bij diabetes mellitus ook kan worden beïnvloed door andere factoren, als: een disbalans in de voeding, bepaalde medicatie dat wordt gebruikt of de mate van dagelijkse lichamelijke beweging.

Verhoogde bloedsuikerspiegels kunnen het vermogen van het lichaam om wonden te genezen belemmeren. Het heeft te maken met verschillende factoren die direct verband houden met de ziekte. Eén van de belangrijkste redenen van een langzame wondgenezing bij diabetes mellitus is een verstoorde bloedsomloop. Diabetes kan de bloedvaten namelijk beschadigen en zo ook de bloedcirculatie verminderen. Een goede bloedtoevoer naar het wondgebied is essentieel voor een effectieve genezing.

Een ander probleem zijn beschadigde zenuwen. Je noemt dit ook wel neuropathie. Diabetes mellitus kan de zenuwen aantasten, waardoor het vermogen om pijn, druk of letsel in het wondgebied op te merken vermindert. Dit betekent dat mensen met diabetes zich minder bewust zijn van wonden en ze dus ook niet of te laat opmerken. Hierdoor wordt de wondgenezing vertraagd en kan de wond verergeren.

Het verzwakte immuunsysteem is nog een factor die bijdraagt aan een langzame wondgenezing bij diabetes. Diabetes kan het immuunsysteem namelijk verzwakken, waardoor het lichaam minder effectief infecties kan bestrijden. Wonden worden zo vatbaarder voor infecties. Wat de wondgenezing vertraagt.

Daarnaast kunnen ook hoge bloedsuikerspiegels wondgenezing vertragen. Chronisch verhoogde glucosewaarden in het bloed kunnen de activiteit van de cellen die betrokken zijn bij het genezingsproces belemmeren. Dit maakt het moeilijker voor het lichaam om de wond op een efficiënte manier te herstellen.

Type diabetes

Er zijn verschillende typen diabetes, waarvan diabetes type 1 en type 2 de meest voorkomende zijn. Daarnaast is er ook nog een specifieke vorm van diabetes dat tijdens de zwangerschap kan ontstaan. Dit wordt ook wel zwangerschapsdiabetes genoemd. Hieronder leggen we alle drie de vormen uit.

Diabetes type 1 treedt meestal op bij mensen met een jonge leeftijd en wordt gekenmerkt door het onvermogen van het lichaam om insuline te produceren. Insuline is het hormoon dat de bloedsuikerspiegel reguleert.

Bij deze vorm valt je afweersysteem cellen aan die insuline aanmaken. Dit komt door een fout in de cellen die insuline maken. Hierdoor zit er teveel glucose in je bloed. Mensen met diabetes type 1 hebben extra insuline nodig en moeten daarom dagelijks insuline spuiten die de bloedsuiker verlagen en/of onder controle houden.

Diabetes type 2, aan de andere kant, is de meest voorkomende vorm van diabetes en treft meestal volwassenen. Bij diabetes type 2 diabetes produceert het lichaam nog steeds insuline, maar de cellen reageren er niet goed op. Dit wordt insulineresistentie genoemd.

Diabetes type 2 kan vaak worden beheerst met een gezonde levensstijl, inclusief een gebalanceerd dieet, regelmatige lichaamsbeweging en medicatie indien nodig.

Anders dan diabetes type 1 en diabetes type 2 treedt zwangerschapsdiabetes op tijdens de zwangerschap. Het treft vrouwen vrouwen die voorheen geen diabetes klachten hadden. Zwangerschapsdiabetes ontstaat doordat het insuline aanmaken niet goed meer verloopt.

Tijdens de zwangerschap is er namelijk een verhoogde behoefte aan insuline en hier wordt in dit geval niet aan voldoen. Zwangerschapsdiabetes verdwijnt gelukkig meestal na de bevalling vanzelf weer. Wel is het zo dat vrouwen die zwangerschapsdiabetes gehad hebben, in de toekomst wel sneller diabetes krijgen. Het gaat dan diabetes mellitus type 2.

• Diabetes mellitus type 1. Mensen met diabetes type 1 maken geen insuline meer aan en moeten daarom insuline spuiten. Uiteraard is het belangrijk dat dit wordt gecombineerd met een gezonde leefstijl.
• Diabetes mellitus type 2. Mensen met diabetes mellitus type 2 maken wel insuline aan, maar te weinig. Immers, de cellen reageren er niet of weinig op. Voor mensen met overgewicht is afvallen de eerste behandelstap. Meer bewegen zorgt er voor dat de insuline beter zijn werk doet. Tabletten kunnen verder helpen de bloedglucosewaarden binnen de perken te houden. Als dit niet voldoende is, wordt insuline spuiten vaak geadviseerd.

Diabetes zelf veroorzaakt geen verstopte neus als symptoom. Een verstopte neus kan echter voorkomen bij mensen met diabetes als gevolg van andere factoren die verband houden met de aandoening. Zo hebben diabetespatiënten een verhoogd risico op het ontwikkelen van andere gezondheidsproblemen, waaronder sinusinfecties. Een sinusinfectie kan leiden tot een verstopte neus, samen met andere symptomen zoals hoofdpijn, druk in het gezicht en een loopneus.

Ook hebben sommige mensen met diabetes mellitus last van allergieën, zoals allergische rhinitis. Allergische rhinitis kan leiden tot een verstopte neus, jeukende ogen en niezen. Bovendien geven sommige medicijnen, die bij diabetes worden ingenomen, bijwerkingen die kunnen leiden tot een verstopte neus of een droge neus.

Mensen met diabetes hebben over het algemeen een verhoogd risico op complicaties als ze griep krijgen. Dit omvat longontsteking, bronchitis en sinusinfecties. Het is daarom van cruciaal belang dat mensen met diabetes stappen ondernemen om zichzelf te beschermen tegen de griep. Dit komt doordat het immuunsysteem van mensen met diabetes mogelijk niet zo sterk is als dat van mensen zonder diabetes, waardoor ze vatbaarder zijn voor infecties. Bovendien kunnen hoge bloedsuikerspiegels het immuunsysteem verzwakken en de genezing vertragen.