Koortslip
Een koortslip is een onschuldige, maar vervelende huidklacht. Wat je ziet is een klein korstje op de lip. Met daarop een groepje, met vocht gevulde, blaasjes. Daarnaast voelt een koortslip branderig, tintelend, kloppend en soms pijnlijk aan.
Een koortslip, wat is dat eigenlijk?
Veel mensen hebben wel eens last gehad van een koortslip. Het gaat hierbij dus om een klein rood en korstig plekje op de lip. Wat veroorzaakt wordt door een virus infectie. Een koortslip gaat vanzelf weer over. Behandeling is daarom niet nodig. Wel kan het smeren van een speciale koortslip crème of zalf verlichting geven.
De term: herpes labialis
Een koortslip heet ook wel 'herpes labialis'. Hierin staat herpes voor het veroorzakende herpes virus. En labialis voor 'lip'. Toch klopt deze term niet helemaal. Een koortslip kan namelijk ook ontstaan aan de neus of op de kin. Dit gebeurt echter wel minder vaak.
Symptomen koortslip
Een koortslip heeft een aantal typische symptomen. Zowel uiterlijke symptomen als fysieke. Veelvoorkomende symptomen van een koortslip zijn:
- Blaasjes op de lip
- Er vormt zich een korstje
- Jeukende blaasjes
- Rood bultje op de lip
- Een scherpe pijn
- Een branderig gevoel
- Een kloppend gevoel
- Krijgt pijnlijke blaasjes
Tekenen van een beginnend koortslip
Vaak voel je zelf al aankomen dat je een koortslip krijgt. Er treden verschillende symptomen op. Zo geeft een beginnende koortslip een branderig, jeukend en tintelend gevoel. Ook kan er lichte zwelling aan de lip optreden en voel je vaak een licht verheven plekje zitten. Echter, verschillen de precieze symptomen per persoon. Je spreekt pas van een koortslip als er ook daadwerkelijk blaasjes zichtbaar zijn.
Oorzaak koortslip: herpes simplex virus
Een koortslip wordt veroorzaakt door het herpes simplex virus. Je kunt met dit virus geboren worden, maar ook later besmet raken.
Het vreemde is zelfs dat veel mensen dit virus bij zich dragen. Het virus achter je zenuwcellen (plaatselijke zenuwuiteinden). Als het virus eenmaal achter deze zenuwcellen zit, zal het niet meer verdwijnen.
De manier van besmetting kan wel op verschillende manieren plaatsvinden. Hieronder lees je er meer over.
Als je op latere leeftijd pas besmet raakt met het virus, komt dit vaak door direct contact met het virus. Het virus blijft ook hierbij zitten. Besmetting kan plaats vinden doormiddel van direct contact met een besmet persoon. Denk aan:
- Het kussen van iemand met een koortslip: kussen verspreidt het virus snel
- Het aanraken van een koortslip Het virus via handen overbrengen
Maar het herpes virus kan ook overgedragen worden door indirect contact. Bijvoorbeeld, omdat je een voorwerp aanraakt, waar iemand met een koortslip ook aangezeten heeft. Denk aan:
- Het drinken uit een glas van iemand met een koortslip
- Het smeren van een lippenbalsem waar het virus op zit.
Je kunt het virus levenslang bij je dragen, zonder dat je ook daadwerkelijk last krijgt van een koortslip. Onder bepaalde omstandigheden kan het virus actief worden. Vaak is deze trigger: een verminderde afweer. Oftewel een verminderde weerstand. Bijvoorbeeld door een ernstige ziekte. Of door medicijnen die de afweer onderdrukken. Een goede weerstand kan een koortslip voorkomen.
Een andere oorzaak van een herpes infectie is overdraging van het virus via seksueel contact. Een herpes virus infectie kan namelijk ook optreden aan de genitaliën. Het gaat hierbij niet meer om herpes labialis, maar om herpes genitalis. Beide vormen worden veroorzaakt door het herpes virus en kunnen ontstaan als gevolg van seksueel contact.
Alleen gaat het bij beide klachten om een ander type herpes simpex virus. Een koortslip wordt veroorzaakt door het type-1 virus. En herpes genitalis door het type-2 virus. Om die reden wordt een koortslip ook niet als een SOA beschouwd. Terwijl die voor genitale herpes wel geldt.
Het kan wel zo zijn dat het vocht uit de blaasjes van een koortslip, worden overdragen op de genitaliën. En zo herpes genitalis veroorzaken. Bijvoorbeeld door orale bevrediging.
Fasen koortslip
Een koortslip gaat verschillende fases door. Je noemt dit ook wel de 'koortslip fases'. In totaal zijn dit vier fases. In de eerste fase voel je vaak een jeukend en brandend gevoel aan je lip. Sommige mensen beschrijven het meer als een tintelend gevoel. Daarnaast kunnen er ook kleine pukkeltjes op de lip verschijnen.
Vervolgens komt de koortslip in fase twee. Hier staan met name de typische koortslip blaasjes op de voorgrond. Het zijn doorzichtige blaasjes, gevuld met vocht. Dit vocht is wat de koortslip zo besmettelijk maakt.
Na ongeveer vijf dagen start fase drie. Dit is de meest besmettelijke fase, omdat de blaasjes kunnen openbarsten. Het vocht uit de blaasjes bevat kleine virus deeltjes en is dus erg besmettelijk. Het is daarom belangrijk om tijdens deze fase extra alert te zijn. Om zo de kans op besmetting met jezelf en anderen te beperken.
Vervolgens komt de koortslip in de vierde en laatste fase. De koortslip blaasjes drogen op. En de lip zelf kan er droog en schilferig uit zien. De koortslip pijn neemt af, maar het korstje zelf gaat meer jeuken. Dit zijn allemaal normale reacties. Het betekent dat het genezingsproces in gang is gezet.
Het duurt ongeveer twee weken voordat de koortslip helemaal genezen is. Het zal er vanzelf afvallen. Zodra de blaasjes opgedroogd zijn, ben je niet meer besmettelijk voor jezelf en anderen.
Is een koortslip besmettelijk?
Een koortslip is helaas erg besmettelijk. Met name het vocht in de blaasjes maakt een koortslip besmettelijk. Het vocht bevat namelijk de virus deeltjes. Zodra de blaasjes openbarsten, kunnen deze virus deeltjes gemakkelijk op een ander worden overgedragen. Maar ook op een voorwerp of jezelf.
Wanneer de koortslip niet meer besmettelijk is verschilt per persoon. Meestal is dit binnen twee weken. Zodra alle blaasjes zijn ingedroogd, is de kans op besmetting erg klein.
Wel is het zo als je eenmaal een koortslip krijgt het virus altijd in je lichaam achterblijft. Het virus dringt binnen en blijft achter je zenuwcellen zitten. Dit betekent niet dat het ook daadwerkelijk opnieuw voor klachten zal zorgen. Het kan ook zonder problemen in je lichaam aanwezig blijven. Maar het virus kan ook opnieuw actief worden door:
- Koorts
- Na een operatie
- Een wondje op de lippen
- Zonlicht of zonnebank
- Menstruatie
- Keelontsteking
- Verkoudheid
- Vermoeidheid en stress
- Medicijnen die je afweer verminderen
Wat als je een koortslip krijgt als je zwanger bent?
Als een zwangere vrouw een koortslip krijgt, is het belangrijk om extra alert te zijn. Niet per se tijdens de zwangerschap, maar met name als de bevalling bijna plaatsvindt. Of als het kindje net geboren is.
Het herpes virus kan voor baby's namelijk gevaarlijk zijn. Als er tijdens de bevalling blaasjes aanwezig zijn, kan dit worden overgedragen op het kindje. Maar ook na de bevalling is het belangrijk om goed op te letten.
Geef je kindje daarom geen kus, was je handen voordat je contact maakt en draag eventueel handschoenen of een mondkapje als je gaat voeden. Op die manier verklein je de kans dat je kindje een koortslip krijgt.
Ook bij het geven van borstvoeding is het belangrijk om de koortslip af te dekken. Met een pleister of mondmasker. Is één van onderstaande punten van toepassing? Dan is het belangrijk om even langs de huisarts te gaan.
- Je pasgeboren baby krijgt blaasjes
- Je pasgeboren kindje wordt ziek
Kun je een koortslip voorkomen?
Helaas kun je een koortslip niet volledig voorkomen. Maar er zijn wel een aantal omstandigheden en situaties die zoveel mogelijk vermeden kunnen worden. Om zo de kans op activatie van het virus te verkleinen.
Zo kan het helpen om je weerstand op peil te houden, gezond te eten, voldoende te slapen en geen direct contact te maken met iemand die een korstje op de lip heeft. Als er wel blaasjes optreden, probeer dan te voorkomen dat mensen om je heen een koortslip krijgen. Maatregelen die hiervoor genomen kunnen worden, zijn:
- Vermijd orale seks
- Vermijd zoenen
- Was regelmatig je handen
- Zit niet aan je lip als je blaasjes krijgt
- Raak de koortslip niet aan
- Vermijd alles wat een koortslip veroorzaakt
- Maak alles wat aangeraakt is goed schoon
- Deel geen handdoeken met anderen
- Krab niet aan het korstje
- Zorg voor een goede conditie door gezond eten, niet roken, voldoende lichaamsbeweging
- Was altijd je handen, voordat je oogmake-up aanbrengt
- Houdt Je handdoek, washandje en soortgelijke middelen alleen voor jezelf
- Vermijd contact met pasgeboren baby's
Hoe wordt een koortslip behandeld?
Een koortslip geneest meestal binnen twee weken vanzelf weer. Het plekje gaat vanzelf dus over en hoeft daarom ook niet behandeld te worden. Toch kan het prettig zijn om zelf iets aan de koortslip te doen.
Bijvoorbeeld, omdat de koortslip veel klachten geeft, het cosmetisch storend is of omdat je je partner niet wilt besmetten. Een koortslip behandelen bestaat vooral uit het indrogen van de blaasjes en het afdekken van de koortslip. Bekende behandelmethodes zijn:
- Zinkzalf smeren
- Antivirale crème smeren
- Antivirale tabletten slikken
- Koortslip pleisters plakken
1. Zinkzalf smeren
Het ingrediënt zinkoxide heeft meerdere eigenschappen op de huid. Het werkt jeukstillend, licht verkoelend en indrogend. Dit maakt het een geschikt ingrediënt om op een koortslip te smeren.
Zinkoxide droogt de koortslip blaasjes in, waardoor de koortslip sneller zal genezen. Daarnaast vermindert het ook klachten als: een branderig gevoel, tintelingen en eventuele jeuk.
Je kunt hiervoor het beste een neutrale crème gebruiken, waaraan zinkoxide is toegevoegd. En dit altijd met een wattenstaafje aanbrengen. Je zult zien dat de blaasjes sneller indrogen.
2. Anti-virale crème smeren
Naast het smeren van een neutrale crème met zinkoxide, kan het smeren van een anti virale crème ook uitkomst bieden. Een anti virale crème remt de groei van het herpes virus, waardoor de koortslip sneller geneest. Een bekend voorbeeld is aciclovir crème. Met name bij pijnlijke blaasjes is dit fijn om te smeren.
3. Anti virale tabletten smeren
Naast het smeren van een antivirale crème, zijn er ook nog de zogeheten: anti virale tabletten. Deze tabletten hebben hetzelfde werkingsmechanisme als de crème hierboven. Namelijk: de groei van het herpes virus remmen. Een arts kan antivirale tabletten voorschrijven.
4. Koortslip pleister
Veel mensen gebruiken een koortslip pleister. Deze pleister is niet zo zeer bedoeld om als koortslip behandeling te gebruiken. Het is meer een manier om de kans op besmetting te verkleinen. De pleister dekt de blaasjes af, waardoor de omliggende huid beter beschermd is tegen het vocht uit de blaasjes. Hierdoor wordt blaasjes overdragen ook lastiger.
Daarnaast heeft een koortslip pleister een herstellend effect op het korstje. Lipblaasjes patch zijn niet geschikt voor gebruik op de behaarde delen van het gezicht.
Geneesmiddelen bij koortslip: het advies van onze apotheker
Een koortslip geneest vanzelf. Het is helaas niet mogelijk om een besmetting met het Herpes virus te genezen. Er zijn ook geen geneesmiddelen verkrijgbaar die een besmetting met het Herpes virus kunnen voorkomen.
Wel zijn er middelen te koop bij de apotheek die de genezing van een koortslip een beetje kunnen versnellen. Een crème, gel of zalf met daarin zinksulfaat of zinkoxide is hier een voorbeeld van. Deze stoffen zorgen ervoor dat het blaasje indroogt waardoor er sneller een korstje op komt. Daarnaast helpen ze ook de jeuk en branderige pijn te verlichten.
Bij een opkomende koortslip kun je de lippen vet houden. Ook kun je het via de lippen overbrengen van het virus voorkomen door voor de zekerheid even niemand te kussen.
Daarnaast werkt een gestoorde afweer ook averechts. Mensen krijgen vaker een koortslip al zij zich al niet fit voelen. Probeer je weerstand daarom op peil te houden.
Raadpleeg voor gebruik altijd de bijsluiter en/of je Boots apotheek voor advies. Heb je last van ernstige klachten, ben je ernstig ziek of krijgt je constant een nieuwe koortslip? Raadpleeg dan de huisarts.
