DNA paspoort & Farmacogenetisch paspoort 


farmacogeneticafarmacogenetica

Wat is DNA?

DNA staat voor desoxyribonucleïnezuur. Het is een molecuul dat uitgebreide informatie bevat (genetische instructies) voor de ontwikkeling, groei, functie en voortplanting van levende organismen. Het DNA zit in iedere cel en is in principe overal hetzelfde. Ons DNA profiel dient op die manier als een soort blauwdruk voor het creëren en reguleren van vele aspecten in ons leven.

Genen

DNA bestaat namelijk uit stukjes genen. Ieder gen bevat een genetische code voor een bepaald kenmerk dat bepaalt hoe we eruit zien en hoe ons lichaam werkt. Iedereen heeft op deze manier een eigen uniek DNA profiel. Wat resulteert in unieke eigenschappen en kenmerken.

DNA profiel of farmacogenetisch profiel

Maar het DNA-profiel, of farmacogenetisch profiel, omvat niet alleen DNA informatie over uiterlijke kenmerken, zoals je oogkleur, haarkleur en huidskleur.Het geeft ook informatie over biologische processen in ons lichaam, waaronder ook de snelheid waarmee enzymen medicijnen metaboliseren. Of hoe het lichaam bepaalde middelen afbreekt. Dit gaat bij de ene persoon sneller of langzamer dan bij de ander. Verschillende varianten in genen, oftewel erfelijkheid, speelt hierbij een rol.

Genetische aanleg

Dna speelt zo een cruciale rol bij het bepalen van onze genetische aanleg en kan invloed hebben op onze gezondheid, vatbaarheid voor ziekten en reactie op omgevingsfactoren, inclusief de manier waarop ons lichaam medicijnen verwerkt.


Farmacogenetisch onderzoek

Farmacogenetisch onderzoek vertegenwoordigt een belangrijke stap in de richting van gepersonaliseerde geneeskunde, waarbij behandelingen op maat worden gemaakt op basis van de unieke genetische kenmerken van elke patiënt. Het stelt ons in staat om de effectiviteit en veiligheid van medicijnen te verbeteren. Bovendien helpt farmacogenetisch onderzoek ook bij het minimaliseren van bijwerkingen en het optimaliseren van de behandeling.

Uiteindelijk heeft dit een positief effect op patiënten die medicijnen gebruiken. De kans is namelijk groter dat het medicijn het gewenste effect geeft. Daarnaast wordt de kans op bijwerkingen verkleind. De waarde van de testresultaten wordt deels beïnvloed door het aantal DNA varianten dat per enzym is geanalyseerd. .



Netwerk Klinische Farmacogenetica Nederland

Het Netwerk Klinische Farmacogenetica Nederland (NKGN) is een samenwerkingsverband tussen diverse Nederlandse ziekenhuizen, laboratoria en academische instellingen. Het NKGN heeft als voornaamste doel het bevorderen en implementeren van farmacogenetica in de gezondheidszorg. Zo heeft de landelijke apothekers vereniging KNMP op dit moment voor meer dan 80 verschillende medicijnen doseringsadviezen beschikbaar op basis van DNA.

Dit wordt bereikt door nauwe samenwerking tussen verschillende disciplines, waaronder klinisch genetici, afdeling klinische chemie, ziekenhuisapothekers en artsen, met als gezamenlijk streven de integratie van farmacogenetica in de dagelijkse klinische praktijk te stimuleren.

Het NKGN heeft als missie om de toepassing van genetische informatie bij het voorschrijven van medicijnen te optimaliseren, met als uiteindelijk doel het verbeteren van de veiligheid en effectiviteit van de behandelingen die patiënten ontvangen.


dna paspoortdna paspoort


Relatie genen en voorgeschreven geneesmiddelen

Genen spelen een belangrijke rol in de manier waarop medicijnen in ons lichaam verwerkt worden. Met name de lever speelt een cruciale rol bij de omzetting van medicijnen. Het orgaan zorgt er namelijk voor dat medicijnen door het lichaam kunnen worden opgenomen en uiteindelijk ook weer uit het lichaam verdwijnen.

Genen zijn betrokken bij dit proces en kunnen variaties vertonen van persoon tot persoon. Deze genetische varianten kunnen van invloed zijn op de snelheid waarmee medicijnen worden gemetaboliseerd. Verschillende genetische varianten kunnen namelijk leiden tot snellere of juist langzamere medicijnafbraak in de lever. Dit betekent dat sommige mensen geneesmiddelen sneller afbreken dan anderen, terwijl het bij anderen juist trager verloopt.

Het resultaat is dat de concentratie van een medicijn in het bloed hoger of lager kan zijn dan bedoeld. Als er te veel van het medicijn in het bloed blijft zitten, kan dit leiden tot een verhoogd risico op bijwerkingen. Aan de andere kant kan een te lage concentratie van het medicijn betekenen dat het mogelijk niet goed werkt.

Farmacogenetische varianten

De genetische variaties die invloed hebben op de afbraak van medicijnen worden farmacogenetische varianten genoemd. Mensen met verschillende farmacogenetische varianten kunnen dus verschillende responsen op medicijnen vertonen.

Sommige individuen hebben varianten die ervoor zorgen dat medicijnen met een normale snelheid door het lichaam worden gebruikt, zonder noemenswaardige problemen. Dit betekent dat de medicijnen hun gewenste effect hebben en dat er geen ernstige bijwerkingen optreden.

Het begrijpen van deze genetische variaties en hun invloed op de medicijnrespons is van cruciaal belang in de geneeskunde. Door middel van farmacogenetisch onderzoek kan worden bepaald welke genetische varianten aanwezig zijn bij een individu.



farmacogenetcafarmacogenetca

DNA onderzoek en farmacogenetisch onderzoek

De genetische variaties die invloed hebben op de afbraak van medicijnen worden farmacogenetische varianten genoemd. Mensen met verschillende farmacogenetische varianten kunnen dus verschillende responsen op medicijnen vertonen.

Sommige individuen hebben varianten die ervoor zorgen dat medicijnen met een normale snelheid door het lichaam worden gebruikt, zonder noemenswaardige problemen. Dit betekent dat de medicijnen hun gewenste effect hebben en dat er geen ernstige bijwerkingen optreden.

Het begrijpen van deze genetische variaties en hun invloed op de medicijnrespons is van cruciaal belang in de geneeskunde. Door middel van farmacogenetisch onderzoek kan worden bepaald welke genetische varianten aanwezig zijn bij een individu.


dna paspoortdna paspoort

DNA paspoort of farmacogenetica paspoort

De resultaten van een farmacogenetische test geeft informatie informatie over het DNA van aantal enzymen bij elkaar. Dit vormt samen een DNA paspoort of farmacogenetisch paspoort. Deze informatie kan belangrijke inzichten bieden aan artsen en zorgverleners. Hiermee kan namelijk in kaart worden gebruikt waarom een bepaald geneesmiddel niet het gewenste effect geeft. Maar ook waarom bepaalde bijwerkingen optreden.

Een arts of zorgverlener kan zo beter begrijpen, waarom een geneesmiddel mogelijk niet het gewenste effect geeft. Of waarom iemand ongewenste bijwerkingen ervaart. Deze informatie kan vervolgens worden gebruikt om de dosering aan te passen, het geneesmiddel te vervangen door een alternatief of andere gepersonaliseerde aanpassingen aan de medicatie.

Voor de ene patiënt kan een geneesmiddel tenslotte wel werken en voor de ander niet. Op die manier sluit de behandeling beter aan op de behoefte en genetische aanleg van individuele personen. Dit kan helpen om de effectiviteit van de behandeling te optimaliseren, bijwerkingen te verminderen en een veiliger en doeltreffender gebruik van geneesmiddel te waarborgen.



dna paspoortdna paspoort

Voordelen DNA paspoort of farmacogenetisch paspoort

Al met al heeft farmacogenetica het potentieel om de behandeling van patiënten te verbeteren door medicijnen aan te passen aan individuele genetische kenmerken. Het stelt artsen in staat om de reactie op medicijnen beter te voorspellen, bijwerkingen te verminderen, medicijnen efficiënter te gebruiken en de ontwikkeling van nieuwe medicijnen te bevorderen. Hieronder lees je alle voordelen van het DNA paspoort en farmacogenetisch paspoort:


1. Een DNA paspoort verkleint de kans op bijwerkingen

Een belangrijk aspect van DNA paspoorten en farmacogenetica is het voorspellen van de reactie op medicatie. Door genetische variaties te identificeren die verband houden met de reactie op specifieke medicijnen, kunnen artsen beter voorspellen hoe een persoon op een bepaald medicijn zal reageren.

Door deze variaties te begrijpen, kunnen medicijnen vermijden worden die mogelijk niet goed worden verdragen of bijwerkingen kunnen veroorzaken. Bovendien helpt een DNA paspoort ook in het kiezen van de juiste dosering. Beide aspecten zorgen voor een veiligere behandeling met minder ongewenste bijwerkingen of andere ernstige gevolgen van verkeerde medicatie gebruik.



2. Een DNA paspoort zorgt voor efficiënter medicatie gebruik

Bij het voorschrijven van medicatie werd ervan uitgegaan dat iedereen geneesmiddelen op dezelfde manier verwerkt. Een DNA paspoort maakt het mogelijk om medicijnen aan te passen aan de individuele behoeften van mensen op basis van hun genetische informatie. Zo kan het juiste geneesmiddel, de juiste dosering en de verwachte reacties op medicijnen in kaart worden gebruikt.

Op die manier wordt medicatie op maat gestimuleerd. Hierdoor kunnen artsen medicijnen vermijden die mogelijk niet effectief zullen zijn voor een bepaalde patiënt en een ander medicijn kiezen. Dit helpt bij het verminderen van onnodig medicijngebruik en draagt bij aan een efficiëntere inzet van medicijnen. Bovendien leidt dit tot kostenbesparingen, omdat onnodige medicatie kan worden voorkomen.



3. Farmacogenetica helpt in de ontwikkeling van medicijnen

Een farmacogenetica profiel heeft ook een positief effect op de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. Door genetische factoren te identificeren die van invloed zijn op de respons op medicijnen tijdens klinische onderzoeken, kunnen onderzoekers betere patiëntengroepen selecteren voor klinische studies.

Bovendien kan deze kennis worden gebruikt om medicijnen te ontwikkelen die specifiek zijn afgestemd op bepaalde genetische profielen, waardoor de effectiviteit en veiligheid van de behandeling worden vergroot.



wwat is farmacogeneticawwat is farmacogenetica

De farmacogenetische test

Een farmacogentische test maakt een farmacogenetica profiel dat bijdraagt aan het ontwikkelen van medicatie op maat. Het is een vorm van DNA onderzoek. Met deze DNA test worden meer dan 300 geneesmiddelen en 27 genen getoetst op het DNA-profiel (DNA materiaal) van een persoon. En zo ook of de geneesmiddelen geschikt zijn en/of er bijwerkingen worden geregistreerd.

Daarmee is deze DNA test de meest uitgebreide farmacogenetische test in Europa. De farmacogenetische test die Boots aanbiedt is ontwikkeld door een Amerikaanse partner Oneome en voldoet aan de strengste veiligheid- en kwaliteitseisen.

De farmacologische test is eigenlijk voor iedereen zinvol. Ook wanneer er nog geen medicijnen gebruikt worden is de test relevant. Bij eventueel toekomstig medicatie gebruik kan informatie uit het DNA profiel namelijk van pas komen.

De farmacologische test wordt met name als een waardevolle test gezien bij mensen die geneesmiddelen slikken voor psychiatrsche of cardologische aandoeningen. Hetzelfde geldt voor mensen die diabetesmedicatie of pijnmedicatie slikken

De DNA profielen worden door Boots alleen voor medicatiedoeleinden gebruikt. Niet voor onderzoeken naar andere afwijkingen. Ook worden alle gegevens geanonimiseerd verwerkt om privacy volledig te garanderen.

farmacogenetcafarmacogenetca

Samenvatting farmacogenetica

Farmacogenetica richt zich op genetische variaties als oorzaak van verschillen in hoe mensen reageren op geneesmiddelen. Deze verschillen kunnen betrekking hebben op zowel de therapeutische effecten als de bijwerkingen van medicijnen.

Erfelijke variaties in de manier waarop het lichaam geneesmiddelen afbreekt, kunnen bijvoorbeeld leiden tot hoge concentraties van het medicijn in het bloed en een verhoogd risico op bijwerkingen bij mensen die het medicijn langzaam afbreken. Dit kan relevant zijn bij het gebruik van bijvoorbeeld antidepressiva en kankermedicijnen.

Daarnaast kunnen erfelijke variaties optreden in de eiwitten waarmee geneesmiddelen interageren, waardoor het effect van medicijnen zoals astmamedicijnen en antipsychotica wordt beïnvloed. Farmacogenetica kan helpen bij het verbeteren van de keuze van geneesmiddelen en de dosering ervan, waardoor ook de kans op bijwerkingen zo klein mogelijk wordt gehouden.

Daarnaast kunnen erfelijke variaties optreden in de eiwitten waarmee geneesmiddelen interageren, waardoor het effect van medicijnen zoals astmamedicijnen en antipsychotica wordt beïnvloed. Farmacogenetica kan helpen bij het verbeteren van de keuze van geneesmiddelen en de dosering ervan, waardoor ook de kans op bijwerkingen zo klein mogelijk wordt gehouden.


"
Scroll to top